Data storytelling là gì? Tầm quan trọng của kể chuyện bằng dữ liệu

Data storytelling là kỹ năng cần thiết mà các nhà phân tích kinh doanh, tiếp thị hay tài chính cần có để truyền tải dữ liệu một cách sinh động, dễ hiểu và dễ thuyết phục. Vậy Data storytelling là gì? Có vai trò quan trọng như thế nào đối với sự phát triển của doanh nghiệp? Làm sao để viết Data storytelling với nội dung hấp dẫn, thu hút người nghe? Cùng chúng tôi tìm hiểu ngay sau đây.

Data storytelling là gì?

Data storytelling còn được gọi là kể chuyện bằng dữ liệu. Theo đó, dữ liệu và các phân tích phức tạp về dữ liệu sẽ được xây dựng thành một câu chuyện thú vị để truyền tải thông điệp của doanh nghiệp đến một đối tượng cụ thể.

Cách kể chuyện bằng dữ liệu giúp các nhà phân tích kinh doanh, tiếp thị, tài chính trình bày dữ liệu một cách sinh động, cụ thể và rõ ràng thông qua tường thuật, hình ảnh và dữ liệu. Trong đó tường thuật giúp kết nối với các nhân vật, sự kiện, ý tưởng trong câu chuyện. Hình ảnh giúp trực quan hóa dữ liệu, làm nổi bật các vấn đề quan trọng và giúp người xem dễ hiểu hơn. Dữ liệu cung cấp bằng chứng và sự hiểu biết để hỗ trợ cho câu chuyện của bạn.

Trong lĩnh vực marketing, Data storytelling thực sự là một nghệ thuật kể chuyện hướng đến đối tượng khách hàng mục tiêu. Để tạo nên câu chuyện dữ liệu thu hút người xem thì người viết phải hiểu tường tận về sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp, đồng thời phải biết cách sử dụng câu từ sinh động và ấn tượng.

Tầm quan trọng của Data storytelling đối với doanh nghiệp

Dữ liệu được coi là “tài sản vàng” của mọi tổ chức, doanh nghiệp. Tuy nhiên làm sao để truyền tải dữ liệu khô khan, khó hiểu, khó nhớ đến người nghe, người xem một cách rõ ràng và thuyết phục? Data storytelling là kỹ thuật tuyệt vời để thực hiện điều này thông qua việc kết nối dữ liệu với ngữ cảnh, thông điệp, cảm xúc. Data storytelling mang lại rất nhiều lợi ích cho các doanh nghiệp:

Làm cho dữ liệu hấp dẫn và dễ hiểu hơn

Lợi ích của Data storytelling là gì? Hình thức kể chuyện bằng dữ liệu là cách giúp cho dữ liệu trở nên hấp dẫn, dễ hiểu và dễ nhớ hơn. Theo đó, những con số khô khan, khó nhớ sẽ được biến hóa và truyền tải thành những câu chuyện có nội dung hấp dẫn. Nhờ vậy người nghe dễ dàng ghi nhớ được những thông số của doanh nghiệp. Điều này cũng góp phần tạo dấu ấn lâu dài với khách hàng, từ đó giúp nâng cao hiệu quả marketing cho doanh nghiệp.

Khai thác được triệt để dữ liệu đang có

Thế mạnh của Data Storytelling là có thể giúp doanh nghiệp khai thác được tất cả những dữ liệu đang có. Kể chuyện bằng dữ liệu cho phép:

• Trình bày dữ liệu một cách sinh động, rõ ràng bằng nhiều công cụ khác nhau như hình ảnh, video, đồ thị, bản đồ,…
• Thông qua các phương pháp phân tích như thống kê, máy học,… Data Storytelling giúp doanh nghiệp tìm ra những hiểu biết và ý nghĩa quan trọng từ dữ liệu.
• Kết nối dữ liệu với câu chuyện thông qua việc sắp xếp thông tin một cách logic theo trình tự có mở đầu, thân và kết luận.
• Thuyết phục và gây ấn tượng với người nghe bằng các áp dụng một số kỹ thuật tương tự trong kể chuyện như kịch bản, nhân vật, xung đột, giải pháp,…

Truyền tải thông điệp một cách nhanh chóng

Bạn đã biết ưu điểm của Data storytelling là gì chưa? Hình thức kể chuyện bằng dữ liệu này giúp doanh nghiệp truyền tải thông điệp một cách nhanh chóng, thuyết phục. Đây là giải pháp hữu hiệu để thu hút khách hàng và tăng tỷ lệ chuyển đổi. Chính vì thế Data storytelling ngày càng được áp dụng nhiều trong các chiến lược tiếp thị của doanh nghiệp.

Thu hút sự tập trung

So với phương pháp trình bày dữ liệu truyền thống, Data storytelling được đánh giá cao vì khả năng thu hút sự chú ý và tập trung của người nghe, người đọc. Kỹ thuật này hỗ trợ rất tốt cho việc giải thích cũng như minh họa các khái niệm phức tạp, trừu tượng, những con số khô khan, đồng thời làm nổi bật những điểm quan trọng của nội dung. Thông qua những biểu đồ, đồ thị, độc giả sẽ tập trung và ghi nhớ thông tin tốt hơn.

Giúp khách hàng dễ dàng lựa chọn

Nghệ thuật kể chuyện dữ liệu giúp người nghe dễ dàng xem dữ liệu và đưa ra kết luận. Data storytelling cho thấy rõ tầm nhìn và sứ mệnh của doanh nghiệp. Điều này góp phần nâng cao uy tín của doanh nghiệp trong ngành. Từ đó giúp khách hàng dễ dàng lựa chọn hơn.

Một số phương pháp kể chuyện bằng dữ liệu

Với chia sẻ ở trên, bạn đã biết lợi ích của Data storytelling là gì. Nếu được thực hiện đúng phương pháp, kể chuyện bằng dữ liệu sẽ mang lại rất nhiều lợi ích. Bạn có thể tham khảo một số kỹ thuật Data storytelling dưới đây:

Bắt đầu bằng một câu chuyện

Đây là phương pháp phổ biến được nhiều người áp dụng. Bắt đầu bằng một câu chuyện dễ hiểu có liên quan đến các khía cạnh của nội dung sẽ giúp người nghe dễ hình dung và dễ nhớ hơn so với việc trình bày toàn những dữ liệu khô khan.

Khi kể chuyện nên kết hợp với các yếu tố như hình ảnh, bối cảnh, nhân vật để câu chuyện trở nên sinh động và dễ nhớ hơn.

Truyền tải dữ liệu theo cách thú vị hơn

Bản chất của dữ liệu là thông tin. Vì vậy chúng cần được sắp xếp và giải thích một cách phù hợp để không bị nhầm lẫn. Kể chuyện bằng dữ liệu sẽ giúp data dễ sắp xếp và có ý nghĩa hơn. Bạn có thể truyền tải dữ liệu theo cách thú vị, hài hước để người đọc tiếp thu thông tin dễ hơn.

Kết hợp câu chuyện và data vào ngữ cảnh cụ thể

Việc lồng ghép câu chuyện và data vào ngữ cảnh cụ thể sẽ giúp người nghe dễ dàng nhìn nhận vấn đề ở những góc độ khác nhau. Nếu được thực hiện khéo léo thì sự lồng ghép này sẽ tạo được sự gắn kết nhất định. Nhờ vậy giúp độc giả ghi nhớ nhanh hơn.

Thấu hiểu đối tượng mục tiêu

Để có câu chuyện dữ liệu cuốn hút và thuyết phục, bạn cần xác định rõ đối tượng mục tiêu. Song song với đó, cần phải hiểu rõ các yếu tố sau:

• Đặc điểm dân số: Bạn cần nắm được trình độ học vấn, văn hóa, nghề nghiệp,….của đối tượng mục tiêu. Bởi những yếu tố này ảnh hưởng đến cách đối tượng tiếp nhận và hiểu câu chuyện dữ liệu. Từ đó giúp bạn chọn được đối tượng mục tiêu phù hợp với mục đích cũng như nội dung của câu chuyện.
• Kiến thức chuyên môn: Khi xây dựng Data storytelling, bạn cũng cần biết được đối tượng có mức độ kiến thức và chuyên môn như thế nào. Ngoài ra cần chú ý không nên dùng các thuật ngữ quá chuyên sâu khi trình bày nội dung câu chuyện. 
• Nhu cầu về thông tin: Bạn cần tìm hiểu để biết, đối tượng mục tiêu quan tâm đến thông tin gì trong câu chuyện dữ liệu của bạn. Tiếp đó hãy tập trung vào những thông tin mang lại giá trị cho đối tượng.
• Tính liên quan của thông tin: Thông tin có trong Data storytelling nên có sự liên quan đến công việc, sở thích, cuộc sống của đối tượng để tạo nên sự gắn kết và thấu hiểu.

Thúc đẩy sự kết nối

Lợi ích của Data storytelling là gì đối với một doanh nghiệp? Đó là giúp mọi người hiểu và ghi nhớ dữ liệu một cách dễ dàng và trực quan nhất. Điều này cũng thúc đẩy sự kết nối giữa khách hàng và doanh nghiệp. Nếu đối tượng mục tiêu nhận thấy có sự kết nối với câu chuyện thương hiệu của doanh nghiệp, họ sẽ mong muốn tìm hiểu sâu hơn về doanh nghiệp của bạn.

Tạo sự khác biệt trong Data storytelling

Một trong những yếu tố quan trọng quyết định sự thành công của câu chuyện dữ liệu đó là sự độc đáo và khác biệt. Sự độc đáo của thương hiệu được kết hợp trong câu chuyện góp phần giúp đối tượng mục tiêu ấn tượng hơn so với cách giới thiệu câu chuyện thương hiệu một cách thông thường. Nếu Data storytelling không có sự khác biệt, khách hàng khó có thể ghi nhớ được thông điệp bạn muốn truyền tải.

Các hình thức kể chuyện bằng dữ liệu

Hình thức kể chuyện bằng dữ liệu Data storytelling là gì? Bạn có thể áp dụng 5 hình thức dưới đây để kể chuyện bằng dữ liệu:

Đồ thị và biểu đồ

Bạn có thể minh họa các điểm dữ liệu thông qua biểu đồ và đồ thị. Hình thức này giúp bạn dễ dàng so sánh dữ liệu, thể hiện sự xu hướng hoặc sự thay đổi theo thời gian. Sự thay đổi này cần phải có sự tương ứng với cốt truyện mà bạn đang xây dựng.

Hình dạng, kích thước, màu sắc của biểu đồ có tác dụng làm nổi bật những thông tin chi tiết trong toàn bộ Data storytelling. 

Infographics – Đồ họa thông tin

Cách kể chuyện dữ liệu bằng đồ họa thông tin có sức ảnh hưởng rất lớn với người xem. Data storytelling thu hút và tạo ấn tượng lâu dài hơn khi được xây dựng bằng Infographics. Thực chất, Infographics được tạo thành bởi những cốt chuyện nhỏ. 

Trong quá trình xây dựng câu chuyện bằng dữ liệu, việc xây dựng các điểm nội dung và cốt truyện nhỏ có tác dụng kết nối các thông tin khác nhau thành một câu chuyện mở rộng. Thông qua Infographics, chi tiết các thông tin sẽ được truyền đạt một cách rõ ràng và thú vị. Như vậy thông điệp mà bạn muốn truyền tải trở nên hiệu quả hơn. Khách hàng cũng dễ nhớ và hiểu sâu hơn về nội dung.

Báo cáo

Bạn có thể kể chuyện bằng dữ liệu thông qua báo cáo kết quả hoạt động, chiến dịch marketing hoặc thông qua các chủ đề liên quan đến dữ liệu. Để làm rõ nội dung, thông tin, bạn có thể chọn những biểu đồ, đồ thị hoặc những hình ảnh thích hợp để minh họa số liệu và các thông tin quan trọng. 

Ngoài ra, bạn có thể kết hợp với ngôn ngữ kể chuyện để làm rõ các nguyên nhân, hậu quả , giải pháp cho các vấn đề.

Dashboard (Bảng thông tin)

Đây là hình thức Data storytelling trong đó doanh nghiệp sẽ trình bày số liệu phân tích những kết quả tốt nhất đồng thời chia sẻ các chỉ số có liên quan đến trải nghiệm của khách hàng. Tuy nhiên, bản chất của Dashboard vẫn là trang tổng quan chứa rất nhiều thông tin khác nhau. Vì thế, trong một số trường hợp người xem có thể bị quá tải thông tin hoặc khó nhớ nội dung.

Newsletter (Bản tin email)

Đây là bản tin được gửi qua email và có chứa thông tin, dữ liệu về chủ đề mà khách hàng quan tâm và đăng ký. Nhân sự ứng dụng Data storytelling trong bảng tin email để tối ưu hóa thông tin. Việc sử dụng các hình ảnh và đồ thị trực quan góp phần nâng cao trải nghiệm cho người đọc.

Giao tiếp nội bộ

Hình thức giao tiếp nội bộ trong Data storytelling là gì? Đây cũng là cách kể chuyện bằng dữ liệu rất phổ biến. Đó có thể là nội dung email, một tin nhắn trên nhóm nội bộ của doanh nghiệp hoặc cuộc gọi thoại. Tất cả đều được ứng dụng hình thức kể chuyện bằng dữ liệu để cung cấp thông tin cho người nghe, người đọc. 

Các lỗi thường gặp trong Data storytelling

Lỗi thường gặp trong Data storytelling là gì cũng là vấn đề bạn cần quan tâm. Khi kể chuyện bằng dữ liệu, nếu không chú ý, bạn có thể mắc một số lỗi sau:

Quá tải dữ liệu

Việc nhồi nhét quá nhiều con số vào một Data storytelling có thể khiến người xem cảm thấy khó chịu, mất đi sự tập trung và dẫn đến việc bỏ lỡ những thông tin quan trọng. 

Để khắc phục điều này, bạn chỉ nên đưa vào câu chuyện những dữ liệu quan trọng liên quan trực tiếp đến vấn đề chính cần truyền tải. Điều này giúp thông tin mạch lạc và súc tích hơn.

Thiếu bối cảnh

Dữ liệu đặt tách rời khỏi bối cảnh dễ khiến người đọc hiểu sai vấn đề. Con số sẽ không có ý nghĩa nếu người nghe không biết bối cảnh dẫn đến sự tăng giảm của con số.

Lưu ý khi sử dụng Data storytelling

Để kể câu chuyện dữ liệu hiệu quả, bạn lưu ý các vấn đề sau:

• Xác định mục đích kể chuyện: Bạn cần xác định bạn muốn gửi thông điệp gì đến cho người nghe, người đọc và họ cần thực hiện hành động gì sau khi nghe câu chuyện.
• Thu thập, phân tích dữ liệu: Khi xây dựng Data storytelling, bạn cần tìm kiếm và lựa chọn ra những dữ liệu liên quan và hỗ trợ cho mục đích câu chuyện. Bên cạnh đó, bạn cũng cần phân tích dữ liệu để thấy được những hiểu biết quan trọng và có ý nghĩa.
• Xây dựng kịch bản: Bạn nên trình bày các thông tin theo trình tự logic, có mở đầu, thân bài, kết luận. Ngoài ra, giữa các phần cần có sự kết nối với nhau để người xem dễ theo dõi.
• Chọn phương tiện trình bày: Khi xây dựng câu chuyện dữ liệu, bạn cần xác định sẽ sử dụng những công cụ nào để trực quan hóa dữ liệu như: đồ thị, biểu đồ, hình ảnh, video,….Bên cạnh đó, bạn cũng cần chọn màu sắc, font chữ,….sao cho phù hợp.
• Kiểm tra và chỉnh sửa: Sau khi hoàn thành Data storytelling, bạn cần kiểm tra lại câu chuyện để chắc chắn rằng câu chuyện có sự rõ ràng, chính xác, thú vị và thu hút được người xem. Song song với đó, bạn cần chỉnh sửa lại những nội dung không cần thiết hoặc có thể gây hiểu lầm cho người đọc, người xem.

Lời kết

Chắc đến đây bạn đã hiểu Data storytelling là gì. Đây không chỉ là kỹ thuật kể chuyện bằng dữ liệu mà còn là một kỹ năng mang tính chiến lược giúp các doanh nghiệp truyền tải thông điệp đến người nghe, người đọc một cách hiệu quả và giàu cảm xúc. Nếu phối hợp một cách hợp lý giữa biểu đồ, hình ảnh, ngữ cảnh,…bạn sẽ giúp dữ liệu trở nên sinh động, dễ hiểu và mang tính thuyết phục hơn. Đây thực sự là công cụ có tác động mạnh mẽ đến quyết định của khách hàng. Nếu bạn muốn khai thác tối đa sức mạnh của hình thức kể chuyện dữ liệu thì hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn kỹ hơn.